PAUL OSCHER - (GE)VARENWINKEL FESTIVAL - 26 AUG. 2007

Welkom op het (Ge)varenwinkel bluesfestival en bedankt om ons dit interview te willen toestaan.

Veel mensen zullen je kennen van je periode met Muddy Waters, maar je hebt zeker wel van iemand het mondharmonicaspelen geleerd, of heb je het jezelf geleerd door naar platen te luisteren van bluesartiesten zoals Sonny Boy Williamson en tijdsgenoten.
Wel, toen ik twaalf was kreeg ik een mondharmonica van mijn oom, en ik werkte toen als loopjongen bij een kruidenier, en er was nog een zwarte man van 28, Jimmy Johnson, die de vloer zuiver maakte en hielp met het lossen en laden. Als ik even tijd had zat ik de lesjes uit het bijgevoegde boekje netjes te blazen, zo van pam, papaam, pam, pam, je weet wel, met horten en stoten, en hij zei op een bepaald moment: “Hey, jongen, laat me dat fluitje eens zien waarop je zit te spelen. Dat is geen fluit, maar een harmonica”, ze ik. “Een har... wat?” zei hij. Ik gaf hem de harmonica, hij draaide het volledig andersom, klemde het tussen zijn twee handen, en maakte een geluid van wha...whaaa wha..whaaha, pure blues, maar dat wist ik toen nog niet, maar alleen dat geluid van die harp, man, ik werd gek, dat wou ik ook kunnen. Hij had mij voor de gek gehouden, hij was vroeger een muzikant geweest bij de “Medicine Shows”, je kent ze wel, kwakzalvers die rondreisden en het publiek lokten met wat bluesartiesten die ook meereisden. Hij kon tapdansen en spelen tegelijkertijd, mondharmonica spelen zonder zijn handen te gebruiken, hij stak het ding in zijn mond, liet het verticaal en horizontaal ronddraaien, zonder het aan te raken met zijn handen en speelde blues, zoals Sonny Boy Williamson dat kon, en Pegleg Sam, ken je die? (Wij knikken heftig van ja) en hij had het geluid van Big Walter Horton. Ik zei: Jimmy, hoe doe je dat , dat moet je me leren. Drie jaar later, ik was net vijftien, en ik was altijd mondharmonica aan ’t spelen, ik dacht dat ik het toen al goed kon, en ik wandelde voorbij zo’n zwarte bluestent, “The Nitecap” ondertussen maar op dat ding blazend, en plots zegt iemand aan de deur van die bar: “Hey, kleine, waar treed jij op?” “Nergens mijnheer!” zei ik. “Kom eens mee binnen!” zei hij, en hij wandelde rechtstreeks met me naar het podium, hij bleek de M.C. van dienst te zijn. Buiten stond het vol Cadillacs en binnen waren de vrouwen net de Surpremes, en de mannen waren gekleed en gekapt als Ike Turner. Smilin’ Pretty Eddy, die Mc, gaat naar de microfoon en zegt “Geef eens een warm applaus voor onze kleine blue eyed soul brother, want hij gaat wat voor ons spelen.” Wel, daar stond ik, vijftien jaar, dus ik begin met “Sad Hours” van Little Walter, en het publiek werd gek, ik speelde nog een paar nummers en die zwarten hielden ervan. Toen ik van het podium kwam wou ik naar toilet, en in de gang komt er een stripper naar me toe en zegt ,” Hé jongen kom me vlug even helpen om die kwastjes op mijn tepels te plakken. Toen wist ik: dit wil ik voor de rest van mijn leven doen…. bluesharp spelen. De baas van de band die daar speelde, hij heette Little Jimmy Mae, vroeg me toen of ik af en toe kon meespelen en zo ben ik dus begonnen. Ik was toen een beetje een unicum, een jong blank kereltje dat blues speelde bij die zwarte bands. Dus Little Jimmy kende iemand van Muddy Waters’ Band en we gingen naar zo ’n show in de Apollo waar in dezelfde show: T. Bone Walker, Jimmy Reed, John Lee Hooker, Lightnin Hopkins, Bobby “Blue” Bland en Muddy Waters optraden. Fantastische show.! En toen kwam Muddy naar me toe en vroeg of ik bij hem wou spelen.

Jij was de eerste blanke mondharmonicaspeler in Muddy zijn groep, is ’t niet?
Ja, dat is zo.

Toen ik naar “Alone With The Blues” luisterde, hoorde ik dat je niet alleen een goede harmonicaspeler bent, maar ook goed bent op gitaar, vooral slide, en ook op piano, heb je dat geleerd van Muddy en Otis Span?
Ik heb in Muddy’s huis gewoond en deelde de kelderverdieping met Otis Spann, maar geen van beide heeft me eigenlijk les gegeven, ik stond elke avond naast hen en keek mee over hun schouders, je kunt geen betere lessen krijgen. Het heeft vooral met de beat, de timing te maken.

Ja, is ’t waar, John Mayall vertelde me ook dat het zo moeilijk was om die “old timers”, zoals jullie ze noemen, heel veel afwisselden met tempo’s en toonladders, je wist nooit waaraan je je kon verwachten als je deze kerels moest begeleiden.
Ja, maar dat had ik hier ook, ik speelde sinds 2001 alleen, en nu sinds gisteren heb ik een Franse band bij me voor een aantal optredens, maar gisteren, voor het eerste optreden lukte het niet zo best. Ik wou hun ook dat typische tempo laten spelen, maar ik moest hun altijd afremmen en vandaag dacht ik: kom we doen het maar gewoon, en zo ging het vandaag al wat beter, maar dat is altijd moeilijk. Vooral bij Muddy, je weet wel, die pauzes. Dan zong Muddy van: "You have to love me darling"…(stilte)…."Please call me on the phone some time". Dan sta je op de toppen van je tenen en moet je goed uitkijken, die stilte kan er gewoon niet zijn of kan 20 seconden duren, maar je moet precies op tijd stoppen en invallen. Muddy zong na de beat, dat maakte het zo uniek, spannend en origineel. Hij rekte het, vertraagde het, net als bij Otis Spann. (Begint op de tafel backbeats te kloppen om duidelijk te maken hoe het normaal is en hoe deze kerels ’t deden). Zie je, het is aanpassen en altijd op je hoede zijn.

Je vertelde al dat je met Muddy en Otis in hetzelfde huis woonde, Muddy’s huis dus, was dat voor lang?
Ja toch wel, maar ik heb, nadat Otis stierf, (hij stierf aan kanker) een tijdje bij een vriendin gewoond, daar vlakbij, in dezelfde buurt “Southside Chicago” gewoon een straat verder, daarna, toen Bo vertrok (de chauffeur) ben ik terug bij Muddy gaan inwonen, in Bo’s kamer.

Je hebt buiten Muddy Waters, daarna nog veel andere bekende blueslegendes begeleid, wie zoal?
T.Bone Walker, Big Mama Thornton,…euh…Magic Sam, Johnny Young, toen kon je ook jammen in die bluesclubs met wie je je maar kan indenken, Buddy Guy, Big Walter, Little Walter, maar jammen was toen niet als nu, toen was het meer een “All Star Blues Variety Show” de artiest die wou meedoen ging op het podium en de groep die bezig was speelde jou muziek, nu is het andersom. Nu denkt ook de meerderheid van de bluesmuzikanten, als het maar 12 maten is, is het blues, maar dat is niet zo; er zijn regels om Muddy Waters’ muziek te spelen, regels voor Buddy Guys’ muziek, bepaalde regels voor de muziek van Howlin Wolf, weet je, het is zoals bij de klassieke componisten, je speelt geen Bach zoals je Mozart speelt, geen Beethoven op de manier van Vivaldi, maar dat is wat veel bluesmuzikanten toch doen bij jamsessies, de ene speelt als BB King, de andere als Clapton en een derde als Robert Johnson, dat is als drie verschillende talen met mekaar praten.

Op tournee zijn met mannen als Muddy en al die andere legendes, moet je wel veel sterke verhalen opgeleverd hebben, kan je er ééntje van vertellen?
Oh, er zijn er natuurlijk velen (denkt wat na) Ik kan je een droevig verhaal vertellen als dat mag. Dat was in Tennessee. Ik reed in de wagen achter Muddy’s wagen, waarmee Bo reed en toen knalde die frontaal op een andere wagen, dat had het einde van een grote blueslegende kunnen betekenen, de twee mensen in de andere wagen waren op slag dood,spijtig genoeg. Muddy had wat breuken, maar zijn enige zorg was of hij geen krassen op zijn gezicht had. Nu vliegen we bijna altijd, maar uitzonderlijk zijn we nu met een busje vanuit midden Frankrijk gekomen, en dat deed me denken aan die tijden, nu hebben we ook 7 uren gereden, maar vroeger was dat dagelijkse kost. Muddy deed zijn boekingen zelf en hield geen rekening met volgorde van optredens, we reden kris kras door de Verenigde Staten. De ene dag zaten we in Virginia, dan naar Seattle, dan naar Canada, vandaar naar Texas. Het was dikwijls ergens binnenkomen, optreden, en dadelijk na het optreden vertrekken of we haalden de volgende gig niet op tijd, met het gevolg dat je doodmoe op het podium stond soms. (n.v.d.r. de reis vanuit Frankrijk heeft bij Paul echter zo te zien ook sporen nagelaten, ziet er duidelijk vermoeid uit).

Je hebt na de periode met de Muddy Waters band opgetreden onder een andere naam, namelijk “Brooklyn Slim”. Waarom deed je dat, iedereen kende je toch?
Dat was bewust, ik was ziek geweest, ik had longonsteking gehad ik wou in kleine clubs spelen en een “low profile” behouden.

Heb je ook platen gemaakt onder die naam?
Ja , een paar platen met Victoria Spivey, ik heb zo bijvoorbeeld de enige 45 toeren die ze ooit gemaakt heeft, heel zeldzaam, er zijn er maar een 100 tal van geperst.

Van 80 tot 92 ben je gestopt als muzikant, was je het leven “On The Road” beu?
Neen ,niet echt , maar heel veel clubs in de jaren tachtig die live muziek brachten werden “dancings” met disco en deejays, en veel muzikanten zaten zonder werk, ik ook. En toen begonnen de rockmuzikanten blues te spelen, maar dat was allemaal bluesrock, de hele scene veranderde plots zo sterk. Er waren nog weinigen die echt blues speelden.

Gisteren heb ik Sugar Blue geinterviewd en hij is in die periode naar de Stones gegaan.
Wel, Sugar, ik heb hem ontmoet toen ik bij Muddy speelde, hij was toen nog heel jong, maar hij kon wel spelen.

Daarna is je solo periode begonnen, heb je vier of vijf solo albums, en kan je ons iets er over vertellen.
Ik heb er nu vijf, vier alleen en eentje met Steve Guyger. “Knockin On The Devils’ Door” was mijn eerste, maar in feite was er nog een vroeger “The Deep Blues Of Paul Osher”, maar die is wat blijven liggen en is pas later uitgebracht, dan die met Steve Guyger, dan “Alone with the blues” voor Electro-Fi en nu als laatste de release op Blues Fidelity “Down in the Delta”.

Ja, dat album heeft 2 awards gewonnen: ”Acoustic Album of the Year” en “Acoustic Artist of the year” in de W.C Handy Awards.
Ja, ik had meer geluk deze keer. “Alone with the Blues” was vier maal genomineerd, maar geen prijzen, deze had maar 2 nominaties en had ook twee prijzen. Weet je wat het rare is, ik had voor Barry Goldberg, ken je die, hij speelde ondere andere bij .. euh, hoe heet die kerel? (denkt diep na)

Paul Butterfield, Al Kooper, Electric Flag.. Bedoel je die?
Jaah, dat is ‘m, wel ik had voor hem wat dingen gespeeld en hij betaalde me met studiotijd, ik mocht 3 uren in de kelder-studio van een van zijn vrienden drie uren gratis opnemen, wel,zes van de songs op dit winner - album zijn opgenomen in die drie uurtjes. Dat was dus op de manier zoals de oude Chess opnames en zo gemaakt zijn.

Wijzelf houden nog iets meer van “Alone with the Blues”.
"Alone with the Blues" heeft meer afwisseling, maar weet je een aantal van die nummers zijn niet door Electro-Fi opgenomen, ik gaf ze aan hun, omdat het was zoals ik het wou, iets waar ik zelf trots kon op zijn, ik heb verschiilende platen gemaakt die zo hermixt waren achteraf, of door de productie om zeep geholpen waren. Platenfirma's begrijpen het soms niet. Zoals nu de winnende “Down In The Delta”, ik was bij verschillende platenfirmas, en overal was het van: Neen, het heeft niet ’t juiste geluid. Dat kan wel, maar ’t is mijn geluid. Het geluid van die oude platen, dat is als schilderijen, de kleuren van een oude meester, je kan die kleuren nu niet meer verkrijgen of kopen, maar dat maakt ’t nu net zo mooi en uniek. Op sommige van die oude bluesplaten kan je de drum bijna niet horen, maar ‘t is net die combinatie die zo mooi klinkt.

Ik zelf hou veel van Chromatic harp, vooral George Smith was fantastisch, maar je hoort ’t niet dikwijls, is ’t moeilijker om spelen?
Neen helemaal niet, de manier waarop ik het speel en George Smith het speelde is niet moeilijk, zoalsToots Thielemans het speelt echter wel. Spijtig, ik wou hier ook een aantal nummers op chromatic brengen, maar ik had wat problemen met het geluid, daarom kon ik er maar eentje doen.

Ik had ook nog nooit een bass harp gehoord in de blues, vanavond was dat de eerste maal dat ik het hoorde(buiten die grapjassen van de Harmonicats)
Ja ik ben de eerste die dat opgenomen heeft, ik heb een opname met bass harp op de plaat met Steve Guyger. Ik kocht ze in 1968 voor 17 dollar, er staat iets in het Chinees in gegraveerd.

Meestal werk je alleen de laatste tijd, of als trio, klopt dat?
Ja bijna altijd solo, maar soms met Richard Innes en Larry Taylor. Ik hou van solo optredens, ik heb graag ruimte, dan is er niks in de weg, ik hoor ook mezelf graag duidelijk.

Zijn er toevallig nog artiesten, bijvoorbeeld gitaristen waar je een cd zou willen opnemen?
Ik heb er ééntje opgenomen met Hubert Sumlin, maar ik hou ook van Robert Nighthawk, natuurlijk Muddy, wie nog.

Ken je Otis Grand, hij is ook iemand die het geluid puur en “old style” wil houden, hij speelt erg in de stijl van B.B King.
Neen, ken ik niet, is hij van Texas?

Neen, hij is Engels, maar hij heeft dezelfde ideeën over de blues dan jij.
Ja, Muddy zei altijd, je kunt de blues wel wat veranderen, maar niet teveel, want dan is het geen blues meer.

Momenteel schrijf je een boek over je muzikale leven heb ik gehoord, wanneer is ’t klaar?
(Lacht geheimzinnig) Mijn vrouw is een schrijfster (n.v.d.r Suzan-Lori Parks, de eerste zwarte schrijfster die met haar boek Topdog/ Underdog, de Purlitzer prize won) en ze heeft me ertoe aangezet, maar wanneer het klaar zal zijn, ik spreek het in en iemand anders typt het uit, want ik kan niet typen. Momenteel zijn er nog twee boeken over Muddy verschenen, ééntje door Robert Gordon. Ja, Robert heb ik alles over Southside Chicago verteld en hij heeft mijn woorden gebruikt maar hij heeft me niet vernoemd als bron, hij doet of het zijn woorden zijn, niet netjes.

Is er nog een muzikaal project dat je wilt doen in de toekomst?
Wel, ik heb juist een live album opgenomen, het is nog niet helemaal wat ik wil, ik denk nog wat nummers te veranderen, maar sommige nummers zijn volledig O.K, en ik denk het volgende jaar uit te brengen, nu is ’t iets te vroeg.

Dat was alles Paul, bedankt voor je tijd en hopelijk kunnen we je nog eens terug zien op een van onze Belgische podia in de nabije toekomst.

Meer foto's op: Lady Blue
RON